Algue et santé : les bienfaits des algues pour la santé

DE VOORDELEN VAN ZEEALGEN EN HUN KRACHTIGE EIGENSCHAPPEN

Geplaatst op 01 augustus 2025

 

 

Een van onze favoriete vakantiebestemmingen in de zomer is het strand! We houden ervan om een verfrissende duik in zee te nemen, in het zand te spelen en van een cocktail te genieten op een strandstoel. Maar deze bestemming heeft ook een nadeel : niemand wordt blij van het idee om door zeealgen te lopen of de geur ervan te ruiken !


Toch maken zeealgen al altijd deel uit van het waterlandschap. Ze ontstonden ongeveer 3 miljard jaar geleden en worden zelfs beschouwd als de voorouder van het leven op aarde. Ze beschikken over eigenschappen die zowel goed zijn voor de planeet als voor ons !

 

1. De belangrijkste categorieën zeealgen

importance des algues pour la santé

Zeealgen vertegenwoordigen een grote diversiteit aan waterorganismen, variërend van eencellige microalgen tot macro-algen die met het blote oog zichtbaar zijn (zoals kelp). Er zouden ongeveer 9.000 soorten macro-algen zijn, waarvan 1.500 in de Europese zeeën voorkomen. Het totale aantal algensoorten varieert, afhankelijk van de schatting, van 30.000 tot meerdere miljoenen !

Ze kunnen worden ingedeeld in de onderstaande 4 grote categorieën :

Type alg  Voorbeeld  Kleur  Habitat Kenmerken
Groene algen Ulva (zeesla) Groen (chlorofyl) Kusten, zoet water Rijk aan voedingsstoffen, gevoelig voor vervuiling
Bruine algen Kelp, fucus, sargassum Bruin (fucoxanthine) Koude zeeën Groot van formaat, vormen onderwaterbossen
Rode algen Nori, dulse, gracilaria Rood (fycoërythrine) Warme of diepe wateren Bron van agar-agar en carrageen
Microalgen Spirulina, chlorella, diatomeeën Variabel Zoet of zout water Rijk aan pigmenten, oliën en voedingsstoffen

 

2. Ecologisch belang van zeealgen

Hoewel ze niet als “planten” worden beschouwd, kunnen zeealgen fotosynthese uitvoeren en produceren ze tot wel 50% van de zuurstof op aarde… veel meer dan de bossen op het land !

Hun ecologische voordelen beperken zich niet tot zuurstofproductie :

  • Zeealgen nemen CO₂, stikstof en fosfor op: ze werken als natuurlijke filters. Door het opnemen van atmosferische CO₂ helpen zeealgen het broeikaseffect te verminderen.
  • Zeealgen verrijken de waterbodems met stikstof, wat de ecosystemen bevordert.
  • Zeealgen vormen de basis van de aquatische voedselketen en voeden zoöplankton, vissen, schaaldieren…
  • Kelpwouden (grote bruine algen) bieden onderdak, voedsel en voortplantingsplaatsen voor vele mariene soorten (vissen, ongewervelden, zeehonden, enz.).
  • De drijvende sargassum (bruine algen die aan het wateroppervlak groeien) vormen bewegende ecologische eilanden.

 

Zo dragen zeealgen bij aan het behoud van een leefbaar ecosysteem dat het leven op onze planeet kan ondersteunen !

 

 

3. Zeealg : een veelzijdige bron

De mensheid heeft snel de voordelen van zeealgen ontdekt, vooral op het gebied van voeding en bouw.

Dankzij de analyse van biomerkers die zijn gehaald uit tandsteen van mensen, hebben archeologen bevestigd dat zeealgen al 8.000 jaar geleden deel uitmaakten van het dieet van mensen die in Europa leefden !

Dit suggereert dat deze hulpbronnen, die tegenwoordig in Europa zelden worden geconsumeerd, vroeger een integraal onderdeel waren van het dieet en pas later marginale of noodvoedsel werden, of zelfs werden gebruikt als voer voor dieren (na de introductie van landbouw en veeteelt). Zeealgen als voedsel zouden in Europa zelfs eerder zijn gegeten dan in Azië !

Het gebruik van zeealgen in de Japanse keuken dateert namelijk uit de 4e eeuw en in de Chinese keuken uit de 6e eeuw. Ze werden bereid als bijzondere gerechten voor keizers en eregasten en zouden zelfs gebruikt zijn als belastingbetaling !

  

In het oude Griekenland werden zeealgen gebruikt als isolatiemateriaal voor muren bij de bouw van gebouwen. De houten raamwerken werden gevuld met zeealgen en vervolgens bedekt met pleister of klei om de huizen warm te houden.

Pas vanaf de 18e eeuw begon de studie van zeealgen vooruitgang te boeken, toen Europese natuuronderzoekers nieuwe kustgebieden verkenden en de diversiteit aan soorten documenteerden. De 20e eeuw zag een groei in commerciële toepassingen van zeealgen, vooral in de voedingsindustrie, dierlijke voeding, landbouw (meststoffen), textiel (kleurstoffen), cosmetica, farmacie en waterzuivering (afvalwaterbehandeling).

Tenslotte zijn zeealgen in de 21e eeuw een belangrijk onderzoeksgebied geworden binnen de biotechnologie en hernieuwbare energie, als schoner alternatief voor plastics en fossiele brandstoffen.

 

4. Zeealgen en gezondheid: therapeutische eigenschappen

Zeealgen wordt gebruikt voor zowel preventieve als therapeutische doeleinden. Dankzij hun hoge gehalte aan vitaminen, mineralen, antioxidanten en eiwitten worden ze vaak beschouwd als superfoods.

Naast voedingsvoordelen hebben bioactieve stoffen in zeewier hun doeltreffendheid bewezen tegen ziekten zoals hyperglycemie, diabetes, obesitas, stofwisselingsstoornissen, neurodegeneratieve ziekten en hart- en vaatziekten.

Onder deze bioactieve stoffen bevindt zich een polysaccharide genaamd alginaat, dat wordt gebruikt bij de productie van Stop Hémo®-producten. Hierdoor profiteren deze producten van de eigenschappen van bruine algen : hun vermogen om snel bloedingen snel te stoppen en de natuurlijke genezing te bevorderen !

Bij contact met natriumrijke lichaamsvloeistoffen zoals bloed of exsudaten, hydrateert Stop Hemo®, gelifieert en geeft calciumionen vrij in de wonde. Deze fysieke en chemische veranderingen van calciumalginaat zijn verantwoordelijk voor de therapeutische werking.

 

BELANGRIJKE PUNTEN OM TE ONTHOUDEN

Hoewel niemand ervan droomt om door zeealgen te lopen of hun geur op het strand in te ademen, verdienen zeealgen het om beter bekend te zijn en daardoor beter beschermd te worden! Ze produceren namelijk meer zuurstof dan de landbossen en zijn daarmee onmisbaar voor ons voortbestaan op aarde.

De mensheid heeft snel de voordelen van eetbare zeealgen ontdekt en heeft hun veelzijdigheid geleidelijk aan leren kennen. Zeealgen zijn gebruikt in de bouw, kleding, cosmetica, geneeskunde en landbouw, en kunnen steeds vaker worden toegepast in diverse sectoren zoals hernieuwbare energie en de bestrijding van verschillende vormen van vervuiling.

Zeealgen hebben ook veel medische toepassingen, onder andere met de Stop Hémo®-lijn, die profiteert van de bloedstelpende en helende eigenschappen van bruine algen.

We hopen dat dit artikel heeft bijgedragen aan een ander kijk op aangespoelde zeealgen en dat je volop kunt genieten van je wandelingen op het strand.

Fijne vakantie!

 

Bronnen :

1- Algae Planet, https://algaeplanet.com/a-brief-history-of-algae/ – bekeken op 11/06/2025
2- Tela Botanica, https://www.tela-botanica.org/ – bekeken op 12/06/2025
3- Build Green, L’algue : un matériau ancestral sur le retour dans la construction, https://www.build-green.fr/lalgue-un-materiau-ancestral-sur-le-retour-dans-la-construction/#:~:text=Une%20histoire%20qui%20remonte%20%C3%A0%20l'Antiquit%C3%A9&text=Selon%20le%20Building%20center%2C%20les,la%20construction%20de%20leurs%20maisons – bekeken op 12/06/2025
4- Gimme seaweed, https://gimmeseaweed.com/blogs/news/seaweed-past-present-and-future – bekeken op 17/06/2025
5- Buckley, S., Hardy, K., Hallgren, F. et al. Human consumption of seaweed and freshwater aquatic plants in ancient Europe. Nat Commun 14, 6192 (2023), https://doi.org/10.1038/s41467-023-41671-2
6- Tavares, J.O.; Cotas, J.; Valado, A.; Pereira, L. Algae Food Products as a Healthcare Solution. Mar. Drugs 2023, 21, 578, https://www.mdpi.com/1660-3397/21/11/578